اختلال ساختگی چیست؟
اختلال ساختگی، بیماری روان‌شناختی جدی است که در آن فرد با تظاهر به مریض بودن دیگران را فریب می‌دهد، به گونه‌ای که عمداً خود را بیمار می‌کنند یا حتی به خودش آسیب می‌رساند.
نشانه‌های اختلال ساختگی می‌توانند خفیف یا شدید (سندروم مونشهاوزن) باشند.
مبتلایان اختلال ساختگی ممکن است علائمی تصنعی از خود بسازند یا حتی در آزمایشات پزشکی‌شان دستکاری کنند تا دیگران متقاعد شوند که برای درمان این بیماری، جراحی‌های خطرناک لازم و ضروری است.
اختلال ساختگی با تمارض فرق دارد، در تمارض شخص تظاهر می‌کند مریض است تا به منافعی دست یابد، مثل شانه خالی کردن از کار یا تبرئه شدن در دادگاه.
با وجود اینکه مبتلایان اختلال ساختگی می‌دانند رفتارشان باعث تنهایی‌شان میشود اما ممکن است متوجه نشوند دلیل آن چیست یا قادر نباشند تشخیص دهند به اختلال ساختگی مبتلا هستند.
تشخیص و درمان اختلال ساختگی چالش برانگیز است. با این وجود، کمک متخصصین روان‌شناس و روان‌پزشک بسیار موثر خواهد بود تا از مرگ و جراحات جدی مبتلایان جلوگیری شود. در ادامه به علل اختلال ساختگی علائم و نحوه درمان آن اشاره خواهیم کرد.
علائم اختلال ساختگی
نشانه‌های اختلال ساختگی شامل تظاهر به بیمار یا زخمی بودن، مبالغه در علائم و ناتوانی‌های‌شان است تا دیگران را فریب دهند.
مبتلایان آنقدر در پنهان کردن فریب کاری‌شان تلاش می‌کنند که ممکن است تشخیص اینکه آنها واقعاً به یک بیماری روان‌شناختی مبتلا هستند، سخت شود.
حتی اگر هیچ منفعتی برای‌شان نداشته باشد یا زمانی که با شواهد عینی مبنی بر بیمار نبودن مواجه می‌شوند، همچنان به فریب دادن ادامه می‌دهند.
برای رزرو وقت روانشناسی بالینی با ما تماس بگیرید:
علائم اختلال ساختگی عبارتند از:
- دانش و اطلاعات گسترده در زمینه بیماری‌ها و اصطلاحات پزشکی
- علائم مبهم و متناقض
- بدتر شدن شرایط مرتبط با بیماری، بدون هیچ دلیل مشخصی
- بیماری آنها آن طور که انتظار می‌رود به روش‌های درمانی جواب نمی‌دهد
- به پزشکان و بیمارستان‌های متعدد برای دریافت درمان مناسب مراجعه می‌کنند، که ممکن است حتی از نام جعلی هم استفاده کنند
- مخالف صحبت کردن دکتر با خانواده، دوستان خود، و سایر متخصصین سلامتهستند
- بستری شدن‌های رایج در بیمارستان
- اشتیاق برای دادن آزمایشات متعدد یا تحت عمل‌های خطرناک قرار گرفتن
- آثار و جای زخم‌های متعدد ناشی از جراحی‌ها
- زمانی که در بیمارستان بستری هستند، افراد کمی به ملاقاتشان می‌آیند
- دعوا کردن با پزشکان و کارکنان بیمارستان
دلایل اختلال ساختگی
دلیل اختلال ساختگی هنوز نامشخص است. با این وجود، علل اختلال ساختگی ممکن است ترکیبی از عوامل روان‌شناختی و تجربیات استرس‌زای زندگی باشد.
برخی از عوامل خطر آفرین عبارتند از:
- ضربه‌های روحی (تروما) در کودکی، مانند سوءاستفاده عاطفی، جسمانی، و جنسی
- ابتلاء به بیماری جدی در دوران کودکی
- از دست دادن عزیزی به دلیل مرگ، بیماری، یا رها شدن
- توجهی که در گذشته به دلیل بیمار شدن دریافت کردند
- ضعف در هویت و عزت نفس
- اختلالات شخصیت
- افسردگی
- اشتغال در حوزه بهداشت و درمان
حتما بخوانید : اختلال ساختگی رایج نیست، اما مشخص نشده چند نفر به آن مبتلا هستند. برخی از مبتلایان اختلال ساختگی از نام‌های جعلی استفاده می‌کنند تا شناسایی نشوند، برخی به بیمارستان‌ها و پزشکان مختلف مراجعه می‌کنند، و بعضی دیگر هرگز شناسایی نمی‌شوند؛ همه‌ی این موارد به دست آوردن آمار قابل اعتمادی از تعداد مبتلایان را سخت کرده.
اختلال ساختگی تحمیل شده به دیگری
اختلال ساختگی تحمیل شده به دیگری زمانی رخ می‌دهد که شخص به اشتباه ادعا کند فردی دیگر نشانه‌ها و علائم جسمانی یا روان‌شناختی یک بیماری را دارد، یا به فرد آسیب برساند، او را مریض و زخمی کند تا سایرین را فریب دهد.
اشخاصی که به این اختلال مبتلا هستند فردی دیگر را مریض و زخمی می‌دانند و معتقدند آن فرد عملکرد بدنش مشکل دارد و نیازمند مراقبت پزشکی است.
معمولاً این مورد شامل یک والدیاست که به فرزندشآسیب می‌زند. چنین نوعی از سوءاستفاده می‌تواند کودک را در خطر جدی و مراقبت پزشکی غیرضروری قرار دهد.
درمان اختلال ساختگی
درمان این اختلال اغلب سخت است، و هیچ معیار درمانی استانداردی برای آن وجود ندارد. به دلیل اینکه مبتلایان اختلال ساختگی می‌خواهند در نقش بیمار باشند، اغلب به دنبال درمان برای اختلال ساختگی نمی‌روند و آن را نمی‌پذیرند.
با این حال، اگر متخصص سلامت روان با روش بدون قضاوت و شفقت‌آمیز پیش رود ممکن است فرد با درمان موافقت کند.
گزینه‌های درمانی:
درمان این اختلال بیشتر بر روی کنترل شرایط تمرکز دارد تا از بین بردن آن به طور کامل؛ درمان‌ها عبارتند از:
روان درمانی
رفتار درمانی می‌تواند به کنترل استرس و گسترش مهارت‌های کنار آمدن کمک کند. اگر امکانش بود، خانواده درمانی هم پیشنهاد میشود. سایر اختلالات روان‌شناختی هم، مثل افسردگی، ممکن است همزمان در فرد تشخیص داده شوند.
حتما بخوانید : دارو درمانی
از دارودرمانی برای درمان اختلالات روان‌شناختی همراه با آن استفاده می‌کنیم. به عنوان مثال اختلالات افسردگی و اضطراب.
برای رزرو وقت روانپزشکی تماس بگیرید:
بستری شدن در بیمارستان
در موارد شدید، بستری موقت در بیمارستان‌های روانپزشکی ممکن است برای ایمنی خودشان و درمان ضروری باشد.
ممکن است درمان موثر واقع نشود، خصوصاً در موارد شدید اختلال ساختگی. در این موارد، هدف اصلی درمان جلوگیری از حملات بیشتر است.
در آن دسته از مبتلایانی که «اختلال ساختگی تحمیل شده به دیگران» دارند، متخصص با بررسی‌های مربوطه اگر لازم باشد گزارش سوءاستفاده را به مراجع ذیربط می‌دهد.
اگر خودتان یا عزیزان‌تان با این اختلال درگیر هستید، می‌توانید با مراجعه به متخصصین کلینیک مشاوره و روان‌شناختی چمان، نشانه‌ها را کنترل کرده و سطح کیفیت زندگی‌تان را ارتقاء دهید.
با رواندرمانگران چمان آشنا بشید:
