زمانی بود که مشاوره فردی تنها به کسانی که مشکل شدید روحی و روانی داشتند پیشنهاد می‌شد؛ برای مثال اگر شخصی از نظر افسردگی بسیار مشکل ساز بود، به او توصیه می‌شد که برای مشاوره اقدام نماید.
اما زمان تغییر کرده، و درک در مورد مشاوره فردی نیز تکامل یافته است. در واقع، دیگر عجیب نیست که شرکت‌ها مشاوره فردی را در برنامه‌های رفاهی نیروی کار خود گنجانده‌اند.
مشاوره فردی چیست؟
تعاریف زیادی درباره مشاوره فردی وجود دارد، برخی از آنها پیچیده‌تر از بقیه هستند. در یک تعریف مشاوره فردی به عنوان راهی است برای “کمک به مراجعین در درک و روشن شدن دیدگاه‌های شان از زندگی‌شان و یادگیری چگونگی دستیابی به اهداف با انتخاب‌های معنی‌دار و آگاهانه از طریق حل مشکلات احساسی یا بین فردی”.
در ادامه توصیف مشاوره به عنوان “رابطه‌ای که با استفاده از تئوری‌های روانشناختی و مجموعه‌ای از مهارتهای ارتباطی شناخته شده” مشخص میشود. انجمن مشاوره آمریکا تعریف واضح‌تری را بیان کرد که اظهار داشت مشاوره یک “رابطه حرفهای است که افراد، خانواده‌ها و گروه‌های متنوعی را برای دستیابی به سلامت روان، سلامتی جسمی، آموزش و اهداف شغلی توانمند میکند.”
به عبارت ساده‌تر، مشاوره به عنوان عمل پیشنهاد دادن یا ارائه توصیه‌هایی به مراجعین تعریف شده است که به نوبه خود به عنوان راهنما در تصمیم‌گیری‌های مهم مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مشاوره توسط متخصصانی که به عنوان مشاور شناخته میشوند در یک جلسه مشاوره یا جلساتی که توسط هر دو طرف توافق شده باشد ارائه میشود.
در گذشته اینگونه بود که مردم زمانی نزد مشاور می‌رفتند که تصور می‌کردند مشکلی وجود دارد که باید حل شود و ممکن است ضمن صحبت با مشاور، راه حل آن را پیدا کنند.
این روزها، آن تفکر که حتما می‌بایست یک مشکل عمده وجود داشته باشد که به مشاوران رجوع کنند، از بین رفته است. مشاوره حتی اگر مشکلی وجود نداشته باشد که نیاز به یک راه حل فوری داشته باشد، میتواند صورت پذیرد.
برای آگاهی از اهمیت مشاوره، بهتر است نگاهی به نتایج حاصل از مشاوره بیندازید
مراجع آگاهی بیشتری پیدا میکند و بینش عمیق‌تری از خود به دست میآورد
این درک موجب ارزیابی و پذیرش بیشتر خود میشود، بنابراین مراجع را ترغیب میکند تا در نقاط قوت و نکات مثبت خود بهبود یابد و در صورت لزوم در جهت پیشرفت تغییر کند.
مجموعه ارزش‌ها و عقاید مراجع
که تصور میشود دائمی بوده و غیرقابل تغییر میباشد، به چالش کشیده شده و برای تغییر نرم‌تر میشوند. این باعث میشود فضای بیشتری برای انعطاف پذیری فراهم شود، به مشتری امکان تغییر و تنظیم بیشتری را میدهد. در نتیجه، فرد برای تغییر روش تفکر، رفتار و احساس خود بازتر است.
در کنار خودآگاهی، آگاهی مراجع نسبت به اطرافیان خود نیز بیشتر میشود
او درک بهتری از دیگران به دست میآورد؛ چرا آنها کاری را که انجام می‌دهند، چه چیزی در آنها انگیزه ایجاد میکند، چه چیزی برای آنها مهم است. این افزایش حساسیت درک راه را برای ایجاد و حفظ روابط قوی‌‌تر هموار میکند.
مراجع برای تعیین اهداف و پیش‌برد آنها توانمند خواهد شد
مشاوره به آنها کمک میکند تا وضوح بیشتری کسب کنند و از آنها خواسته میشود تا استراتژی‌‌ها و ایده‌‌هایی را ارائه دهند که به آنها اجازه میدهد تا به اهداف خود برسند.
سلامتی مراجع نیز در این جلسات بهبود می‌‌یابد
بسیاری ادعا میکنند که پس از جلسات مشاوره، احساس سبکی قابل توجهی دارند و میزان استرس آنها به میزان زیادی کاهش می‌‌یابد.
مراجع فرصتی را می‌‌یابد تا خود و دیگران را ببخشد
بخاطر اشتباهاتی که در گذشته خودش و یا دیگران نسبت به او مرتکب شده‌‌اند. باز هم، این باعث ایجاد حس خوب در بین مردم میشود و منجر میشود که روابط مراجع با دیگران بهبود یابد.
مشاوره فردی برای چه مسائلی مناسب است؟
ثابت شده است که مشاوره برای افرادی که با هر یک از موارد زیر سر و کار دارند مؤثر است:
- اعتیاد و سوء‌‌مصرف (الکل، مواد مخدر و سایر)
- مسائل مربوط به تغییر (انتقال به مکان جدید، شروع کار جدید یا در مدرسه جدید)
- خشم
- افسردگی و اضطراب
- اختلالات خوردن
- هویت جنسیتی
- سوگ (مرگ، شکست روابط، ورشکستگی)
- سوء‌‌استفاده بدنی و تروما
- مشکلات روابط (با خانواده، دوستان، همکاران)
- استرس
از لیست بالا، میتوانید نتیجه بگیرید که مراجعینی که به دنبال مشاوره هستند، افرادی‌اند که تحت شرایطی با فشار زیاد قرار می‌‌گیرند. با این حال، تنها این موارد نیست، زیرا موارد دیگری را نیز می‌‌توان یافت که بیشتر مردم آن را مشکلات “بزرگ” می‌‌نامند؛ اما در این لیست نیستند. به همین دلیل می‌‌توان گفت که مشاوره فردی تنها مخصوص شرایط سخت و اسفناک نیست.
اشتباهات رایج درباره مشاوره فردی
قبل از اینکه بیشتر پیش برویم، اجازه دهید ابتدا به برخی از عقاید اشتباه در مورد مشاوره بپردازیم.مشاوره به شما می گوید چه تصمیمی بگیرید.
درست است که مشاوره فردی شامل ارائه بعضی توصیه‌ها است. با این حال، این توصیه فقط به عنوان نوعی راهنمایی ارائه میشود. در پایان، این مراجع است که براساس یافته‌های خود از راهنمایی‌های ارائه شده در هنگام مشاوره، تصمیم می‌گیرد.
مشاوره همه مشکلات شما را برطرف میکند.
باز هم می‌گوییم، مشاوره راه حل نیست؛ بلکه وسیله‌ای برای دستیابی به راه حل است. انتظار نداشته باشید که اگر وقت خود را با یک مشاور حرفهای می‌گذرانید، مشکلات خود به خود حل شوند، پس با این انتظار که او راه حل تمام مشکلات شما است نزد یک مشاور نروید.
مشاوره برای همه به یک شکل عمل میکند.
مشاوره یک رویکرد مشابه برای همه ندارد.با توجه به شرایط متفاوت مراجعین، رویکرد مشاور نیز برای حل مسئله متفاوت خواهد بود. این بدان معناست که باید روش‌های متفاوتی برای حل هر یک از آنها وجود داشته باشد. در واقع بسیار نادر است که دو مراجع با مشکلات دقیقا یکسانی مواجه شوند.
مزایای مشاوره فردی
برخی مشاوره فردی را بیشتر از مشاوره گروهی ترجیح می‌دهند. دلایل این امر ممکن است زمانی مشخص شود که مزایای مشاوره فردی را مشخص کنیم.
- مشاوره فردی محرمانه بودن را تضمین میکند. محرمانه‌گی یک عنصر اساسی مشاوره است. مشاوران حرفهای دقیقاً مانند پزشکان هستند به این معنا که، آنها نیز به محرمانه بودن جلسات بیمار و پزشک پایبنداند. آنها قرار نیست هیچگونه اطلاعاتی از مراجعین را (مگر تحت شرایط و ضوابط خاص) با دیگران به اشتراک بگذارند. در جلسات مشاوره فردی، اطمینان بیشتری حاصل میشود که هرگونه اطلاعاتی که توسط مراجع به اشتراک گذاشته شده، بین آنها باقی خواهد ماند.
- مشاوره فردی انعطاف پذیرتر است. مشاوران در انجام این جلسات درمانی رویکردهای متفاوتی دارند. اگر فقط یک مراجع وجود داشته باشد، (بر خلاف یک گروه، جایی که شما باید بیش از یک نفر را در نظر بگیرید)، راحت‌تر میتوانید رویکرد را به شکلی که برای مراجع مناسب‌تر باشد، انجام دهید. مشاوران آزادی بیشتری را در جلسات فردی پیدا میکنند، زیرا تنها نیاز است که با یک نفر کار کنند.
- مشاوره فردی توجه و تمرکز مشاور را تضمین میکند. فقط یک مراجع وجود دارد، بنابراین توجه کامل مشاور در مدت زمان جلسه مشاوره برنامه‌ریزی شده، به آن مراجع خواهد رسید.
- مشاوره فردی به مراجعین این امکان را میدهد تا راحت‌تر باشند. بسیاری از افراد وجود دارند که راحت درباره مشکلات شخصی خود در جمع صحبت نمی‌کنند، حتی اگر افراد دیگر جمع یا گروه از قبل برایشان شناخته شده باشند. دلیل این موضوع این است که آنها نمی‌توانند در طول مشاوره کاملاً رها شوند و تمایل به افشای برخی اطلاعات ندارند. وقتی فقط مراجع و مشاور باشد، بدون اینکه کسی گوش کند و احتمالاً قضاوت کند، این افراد قادر خواهند بود خود را کامل‌تر و راحت‌تر افشا کنند.
نکاتی درباره مشاوره فردی
آماده باشید؛ از نظر جسمی، روحی و روانی.
وقتی برای مشاوره فردی اقدام میکنید، انتظار داشته باشید که کمی خودتان را افشا کنید. شما حتی ممکن است در نهایت روح خود را عریان کنید. برای بسیاری از افراد این کار دشوار است، به همین دلیل نیاز به آمادگی ذهنی وجود دارد.
شما باید آماده باشید تا خود را در معرض شخص دیگری قرار دهید، که حتی ممکن است قبل از اولین ملاقات شما به عنوان مشاور و مراجع، کاملا برای شما غریبه باشد.
شما همچنین باید برای به چالش کشیده شدن اعتقادات، ارزش ها و پیش تصورات خود آماده باشید. بنابراین اطمینان حاصل کنید که برای چالش آماده شده اید. مشاوره همچنین میتواند ضربه به احساسات شخص باشد ، بنابراین برای ابراز احساسات خود آماده شوید.
این ممکن است مخصوصاً برای افراد دارای شخصیت‌های بسته و درون‌گرا که خود را آشکارا ابراز نمی‌کنند دشوار باشد. اما اگر مصمم هستید که در مشاوره فردی خود موفق شوید، باید در این امر تلاش کنید.
بدانید چه میخواهید.
از ابتدا باید کاملاً نسبت به مشکلی که میخواهید در مورد آن در خواست کمک کنید آگاه باشید. شما باید در انجام مشاوره و هزینه کردن در مورد آن، اهداف خود را شفاف کنید. میخواهی به چه چیز برسی؟ از مشاور چه انتظاری داری؟ چه اتفاقی بیفتد تا فکر کنی جلسه مشاوره موفقیت آمیز بوده است؟
دانستن این امر به شما کمک میکند که در جهت درست، فشار را تحمل کنید. همیشه به هدف خود توجه کنید تا بتوانید مستقیم به سمت آن حرکت کنید.
یک مشاور یا درمانگر خوب پیدا کنید.
اطمینان حاصل کنید که شخصی که مشاور شما خواهد بود، شخصی است که میتوانید به آن اعتماد کنید. به او نگاه کنید:
- صلاحیت: به اصول اولیه مانند مدارک تحصیلی و گواهینامه‌های حرفهای او نگاه کنید.
- شهرت: به گذشته و سابقه او نگاه کنید و ببینید که آیا وی پیش از این مشکلی با مراجعین داشته است، به خصوص در مورد محرمانه بودن.
- مراجعین: همچنین باید توجه کنید که سایر مراجعین وی چه در گذشته و چه در حال حاضر چه کسانی هستند. حتی ممکن است از سایر مراجعین نیز بپرسید که وی به عنوان مشاور چگونه است.
از پرسیدن سوال دریغ نکنید، این حق شماست. اگر در اولین جلسه، شما با مشاور احساس راحتی نمی‌کنید، این وظیفه شماست که به دنبال جلسه دیگری باشید. خود را مجبور نکنید. علاوه بر این، به خاطر داشته باشید که برای این که مشاوره روانشناسی شما موفقیت‌آمیز باشد، باید بتوانید با مشاور خود رابطه دوستانه ایجاد کنید. اگر شواهد برخلاف این موضوع است، به دنبال شخص دیگری باشید.
ذهن خود را باز نگه دارید.
این ممکن است برای بسیاری دشوار باشد، اما حداقل سعی کنید. شما به جلسات مشاوره می‌روید تا آنچه را که باید، بشنوید، نه آنچه را که میخواهید. با ورود به جلسه، فرض بر این است که شما آماده شنیدن و روبرو شدن با حقایقی هستید که ممکن است شما را برنجاند یا پذیرش آن برای شما سخت باشد. این بخشی از مشاوره است.
در کنار باز نگه داشتن ذهن، باید یاد بگیرید که مقداری تمایل به انعطاف و انطباق‌پذیری داشته باشید (تمایل به ایجاد تغییرات، تمایل به سازگاری و تمایل به پذیرش آن)، شاید در مورد چیزی اشتباه کرده باشید.
صبور باشید.
مشاوره یک فرآیند مرحله به مرحله یا قدم به قدم است. مهم نیست که چقدر در آرزوی نتیجه و تغییرات یک شبه هستید. یک جلسه مشاوره فردی یک ساعته ممکن است بدون نتیجه محسوس بگذرد. باز هم، مدت و تعداد ساعات مشخص برای حل مسئله وجود ندارد. شما باید صبور باشید و برای دیدن نتایج زمان بگذارید.
همچنین باید بدانید که بسته به ماهیت مشاوره یا نیاز خاص مراجع، مشاوره میتواند از چند هفته تا چند سال طول بکشد. همچنین در صورت لزوم باید آماده شوید تا برای مدت نامحدود مشاوره بگیرید.
اولین تماس را برقرار کنید و وقت مشاوره خود را هماهنگ کنید.
این احتمالاً دشوارترین مرحله است؛ اولین مرحله. برای مشکلی که مدت هاست شما را اذیت میکند، باعث بی‌خوابی شب‌ها و بیقراری روزها میشود و انرژی گذران زندگی روزمره‌تان را نابود کرده است؛ به مشاوره بروید.
همچنین ممکن است درباره صحبت با یک غریبه درباره مشکلات خود حساس باشید. یا میتوانید در مورد اینکه آیا جلسه در دراز مدت به شما کمک خواهد کرد، دچار شک و تردید شوید. شاید شما مشکل اعتماد دارید، زیرا اگر دیگران بدانند نزد مشاوره می‌روید و تحت معالجه درمانی قرار می‌گیرید، چه می‌گویند؟
با این ترس‌ها کنار بیایید. با این واقعیت روبرو شوید که مشکل داشته و اکنون به کمک احتیاج دارید. با مشاوری که در مورد آن کاملاً تحقیق کرده‌اید تماس بگیرید و اولین قرار را تعیین کنید. پس از انجام این کار، مطمئن شوید که به این فرایند ادامه می‌دهید.