اختلال شخصیت مرزی چیست؟
اختلال شخصیت مرزی وضعیتی مزمن و وخیم است که شامل دم دمی مزاج بودن، مشکلات در برقراری روابط میان فردی، خودآزاری و خودکشی می‌شود. مشخصه اختلال شخصیت مرزی بی‌ثباتی در خلق و خو، روابط میان فردی، تصویر ذهنی از خود و رفتار است.
این بی‌ثباتی اغلب زندگی شخصی و شغلی، اهداف طولانی مدت و شناسایی هویت فرد را حتی برای خودش دچار مشکل می‌کند.
تصور می‌شود که افراد مبتلا به این اختلال در مرز بین روان‌رنجوری (نوروز) و روان‌پریشی(سایکوز) قرار دارند (سایکوز و نوروز نام اختلال نیستند، بلکه هر کدام وضعیتی را تشریح می‌کنند؛ سایکوزها به کسانی گفته می‌شود که ارتباطشان را به طور کامل با دنیای واقعی از دست داده‌اند ولی نوروزها هنوز توانایی تفکیک واقعیت از رویا را دارند)، در تنظیم احساساتشان هم مشکل دارند.
با این وجود که اختلال شخصیت مرزی از اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنی ناشناخته‌تر است، ۲٪ از مردم به آن دچار هستند. مبتلایان این اختلال میزان بالایی از رفتارهای خودآزاری مثل بریدن قسمت‌های مختلف بدن با تیغ و خودکشی را نشان می‌دهند.
اختلال مرزی در زنان بیش از مردان است و حدود ۷۵٪ مراجعین این اختلال خانوم‌ها هستند.
نشانه‌ها و تشخیص اختلال شخصیت مرزی
طبق دی اس ام ۵ نشانه‌های اختلال شخصیت مرزی عبارتند از:
- تلاش توأم با اضطراب برای اجتناب از ترک شدن واقعی یا خیالی.
- بی‌ثباتی و از طرفی شدید بودن روابط بین فردی به صورت الگویی که مشخصه‌اش تناوب میان دو قطب افراطی است (مثلاً: من عاشق اون دخترم. مدتی بعد: من ازش متنفرم)
- تصویر ذهنی از خود که تحریف شده و ناپایدار است و روی خلق و خو، ارزش‌ها، نظرات، اهداف و روابط اثر می‌گذارد.
- رفتارهایی که ممکن است عواقب خطرناکی برای فرد داشته باشد مثل ولخرجی، رابطه جنسی پرخطر، سوءمصرف مواد و بی‌ملاحظه‌گی در رانندگی.
- رفتارهای خود آزارانه مثل اقدام به خودکشی.
- دوره‌های افسردگی، تند مزاجی و اضطراب که ممکن است از چند ساعت تا چند روز طول بکشد.
- احساس مزمن پوچی و ملال.
- خشم غیرقابل کنترل و شدید که معمولاً با حس گناه و شرمندگی همراه است.
- احساس گسستگی، یعنی جدا شدن از افکار و هویت خود، گویی از بدن خودت خارج بشوی؛ و بروز افکار بد گمانانه (پارانوئید).
حتما بخوانید : اگر افکار خودکشی سراغتان آمد چه کار کنید؟
مقایسات انجام شده نشان می‌دهد احتمال خودکشی در کسانی که این اختلال را دارند در سن جوانی بیشتر است و با افزایش سن این احتمال کمتر می‌شود.
اگر فانتزی‌ها یا تصاویر ذهنی، درباره صدمه زدن به خودتان یا خودکشی داشتید، از طریق یکی از راه‌های زیر سریعاً کمک بخواهید:
- فوراً به اورژانس یا مراکز مربوطه تماس بگیرید
- به روانشناس، مشاور یا پزشکتان زنگ بزنید
- سراغ یکی از نزدیکان یا دوستانتان بروید
حتما بخوانید : علل ایجاد اختلال شخصیت مرزی
دلیل مشخصی هنوز شناسایی نشده ولی محققین باور دارند که محیط و ژنتیک نقشی در این زمینه ایفا می‌کنند. ابتلا به اختلال شخصیت مرزی ۵ برابر بیشتر می‌شود اگر اقوام درجه یک دارای این اختلال باشند.
مبنی بر گزارشات، خیلی از کسانی که این اختلال را داشتند در کودکی از آنها سوءاستفاده شده و همچنین جدایی و بی محلی را تجربه کردند. ۵۰ تا ۷۱ درصد از آنها در کودکی توسط کسی به غیر از سرپرست خود، مورد سوءاستفاده جنسی قرار گرفته‌اند.
برای رزرو وقت روانشناسی بالینی با ما تماس بگیرید:
تفاو‌ت‌های زنان و مردان در بیمار‌‌ی های روانی
به نظر می‌رسد که بیماری‌های روانی در زنان و مردان تفاوت‌هایی دارند. محقیقن به این نتایج دست پیدا کردند که خانوم‌ها با اختلالات اضطرابی، معمولاً احساسات و هیجانات‌شان را بروز نمی‌دهند که باعث تنهایی و افسردگی در آنها می‌شود، از طرف دیگر مردان بیشتر تمایل دارند احساسات و هیجانات را بروز دهند که منجر می‌شود سلطه گر، زورگو و تکانشی بشوند.
درمان اختلال شخصیت مرزی
روان درمانی خط اول درمان افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی می‌باشد. تراپیست می‌تواند درمان را به صورت مستقل یا از طریق گروه درمانی اجرا کند. در گروه درمانی، مبتلایان به اختلال مرزی یاد می‌گیرند چگونه با دیگران بهتر ارتباط برقرار کرده و به شکلی موثر خودشان را ابراز کنند.
خیلی مهم است که افراد با درمانگر رابطه‌ی خوبی برقرار کرده و به او اعتماد کنند. طبیعت این اختلال به گونه‌ای است که اعتماد به تراپیست را برای شخص سخت می‌کنید. یکی از روش‌های درمانی رویکرد شناختی-رفتاری است.
رویکرد شناختی-رفتاری: در این روش، مبتلایان به اختلال مرزی، رفتارها و باورهایشان که بر اساس ادراک نادرست از خودشان و دیگران است را شناسایی و تغییر می‌دهند. این رویکرد در کاهش تغییرات خلقی، نشانه‌های اضطراب و صدمات به خود یا خودکشی، موثر است.
حتما بخوانید : 
- تغییرات خلقی
- افسردگی
- سایر اختلالات روانی که همزمان با اختلال مرزی ظاهر شده‌اند
دارو‌های خاصی می‌توانند عوارض جانبی مختلفی در افراد به وجود آورند. در این مورد با متخصص خود صحبت کنید.
اگر نگران هستید که خودتان یا یکی از نزدیکانتان به اختلال مرزی مبتلا باشید، به متخصصین روانشناس در این زمینه مراجعه کنید. از آنجایی که این اختلال می‌تواند پیچیده شود، و اغلب روند درمان نیازمند زمان زیادی است، پیدا کردن متخصصی که مهارت کافی را داشته باشد بسیار حائز اهمیت می‌باشد.
کاملاً امکان پذیر است که یاد بگیرید چگونه به شکلی موثر احساسات‌تان را مدیریت کرده و راه سالم‌تری برای روابط‌تان پیش بگیرید. اگر به درمانی بلند مدت متعهد شوید، می‌توانید به تغییرات مثبت و سالم دست یابید.
ما از ساعت 8 تا 21 در کلینیک هستیم. برای رزرو وقت مشاوره و روانشناسی تماس بگیرید:
