دزدی در کودکان مسئله‌‌ای است که خیلی از والدین با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. فرقی ندارد کودک ۵ ساله‌تان عمدا سعی در آوردن اسباب بازی مورد علاقه‌اش از مغازه کرده است و یا فرزند ۱۴ ساله‌تان لاک از مغازه دزدیده باشد، در هر دو موقعیت وقتی والدین متوجه می‌شوند کودک‌شان دزدی کرده خوشحال نمیشوند و گاهی هضم آن برایشان سخت است.
یک بار رخ دادنِ دزدی در کودکان بدین معنا نیست که فرزند شما باقی عمرش محکوم به مجرم شدن است. و مسلماً واکنش درست از جانب شما به چنین کاری میتواند راهکار مناسبی برای جلوگیری از تبدیل شدن دزدی به یک عادت باشد.
در این مقاله قصد داریم ابتدا بگوییم که چرا دزدی در کودکان اتفاق می‌افتد و سپس راهکارهایی برای مقابله یا درمان ان به شما آموزش دهیم.
اولین توصیه‌ای که می توانیم به شما بکنیم این است که اگر کودک‌تان چیزی دزدید، سریع مداخله کنید. از راهبردهای مقتدرانه و با دیسیپلین استفاده کنید تا به کودک بیاموزید دزدی کار غلطی است و هنگام برداشتن چیزهایی که مال او نیست، مانع‌اش شوید.
دلیل دزدی در کودکان چیست؟
اگر فرزندتان دزدی می‌کند، قبل از هرگونه اقدامی برای برخورد با این رفتار لازم است انگیزه پشت چنین رفتاری را شناسایی کنید. در اینجا تعدادی از دلایل رایج دزدی کودکان شرح می‌دهیم:
اطلاع و آگاهی نداشتن
در بین کودکانی که هنوز مدرسه نمی‌روند، برداشتن وسایل دیگران رایج است. در این سن، آنها درک درستی از اینکه دزدی چه تاثیری بر دیگران می‌گذارد و چطور میتواند آسیب‌زا باشد ندارند.
امکان دارد کودکی چیزی از مغازه بردارد، تنها به دلیل اینکه مالکیت اقتصادی را درک نمی‌کند!
این زمان بهترین موقع برای شروع آموزش کودک‌تان درباره همدلی و درک تاثیر رفتارهایمان بر دیگران است و اینکه چرا دزدی غلط است. بدین صورت آنها یاد می‌گیرند که به دارایی‌های دیگران احترام بگذارند.
سعی کنید در زمان‌های مناسب در مورد اهمیت برنداشتن اموال دیگران صحبت کنید.
کنترل تکانهِ ضعیف
کودکان در سنین دبستان و راهنمایی اغلب با مسئله کنترل تکانه درگیر هستند. ممکن است کودک وسیله‌ای از مغازه برداشته و به سرعت آن را داخل جیب‌ا‌ش بگذارد، بدون اینکه عواقب کارش را در نظر بگیرد.
اگر از دلایل دزدی در کودک‌تان کنترل تکانه باشد، می‌توانید خودتان یا با کمک روان‌شناس کودک روش‌های کنترل تکانه را به او یاد دهید تا از دزدی جلوگیری کنید.
فشار همسالان
دلیل دزدی در نوجوانان دبیرستان میتواند این باشد که، فکر می‌کنند کاری «با حال» است. آنها ممکن است تحت فشار همسالان‌شان وسایلی از مغازه بدزدند یا از کیفی که بدون مراقب‌اش در رخت‌کن قرار دارد پول بردارند.
همچنین نوجوانان دزدی می‌کنند زیرا می‌خواهند چیزهایی داشته باشند که قادر به پرداخت هزینه‌اش نیستند. برخی دیگر با این کار سعی دارند علیه اقتدار منابع قدرت شورش کنند.
سلامت روان
اختلالات رفتاری یا مشکلات سلامت روانِ می‌توانند در رفتارهای مشکل آفرینی مانند دزدی دخیل باشند. کودکی که در حال دست و پنجه نرم کردن با طلاق والدین‌اش است، امکان دارد شروع کند به انجام چنین کارهایی.
یکی از راه‌های کنار آمدن کودک با افسردگی نیز میتواند دزدی باشد.
در برابر دزدی در کودکان چه کنیم؟
وقتی کودک با خودش وسیله‌ای را از مدرسه آورد که ادعا کرد هدیه است یا مچ‌شان را هنگام ارتکاب دزدی گرفتید، نحوه برخورد شما با این مشکل بر احتمال انجام دوباره دزدی بسیار تاثیر می‌گذارد.
در این قسمت راهکارهایی برای مواجهۀ درست با دزدی در کودکان برایتان نوشته‌ایم:
تاکید بر صداقت
مکالمات مداوم در رابطه با صداقت و روراستی میتواند پیش‌گیری مناسبی برای دروغ گفتن و دزدی کردن باشد. زمانی که کودکان واقعیت امر را می‌گوید جدیت گفتگو با آنها را کمتر کرده و هر وقت که درباره اشتباه‌هاتشان رو راست بودند آنها را تحسین و تشویق کنید.
آموزش به رسمیت شناختن و احترام گذاشتن به دارایی‌ها
شما با ابراز اینکه کودک مانند هر انسان دیگری مالک بعضی چیزهاست و خودش مسئولیت اموالش را به عهده دارد، می‌توانید مفهوم مالکیت را بهتر یادش دهید.
به عنوان مثال، درباره اهمیت خوب و ملایم رفتار کردن با اسباب بازی‌های‌شان حرف بزنید؛ یا قانونی مثل، «قبل از قرض گرفتن چیزی اجازه بگیرید» وضع کنید. به آنها بگویید وقتی چیزی را قرض می‌گیرند مهم است که خوب از آن مراقبت کنند و آن را به صاحبش برگردانند.
برگرداندن وسایل دزدیده شده
اگر مچ‌شان را هنگام دزدیدن گرفتید، اصرار ورزید که بی‌درنگ وسیله دزدیده شده را برگردانند و از صاحب آن عذر بخواهند. ممکن است خوب باشد اگر به آنها در نوشتن نامه عذرخواهی یاری رسانید یا برای پس دادن کالای دزدی او را تا مغازه همراهی کنید.
البته در کل این مسیر یادتان باشد که شما باید بر موقعیت کنترل داشته باشید و حامی فرزندتان باشید.
کارها، پیامدی به همراه دارند
سعی کنید که در صورت اشتباه با عواقب طبیعیه کارش مواجه شود. اگر عواقب طبیعی ندارد سعی کنید با در نظر گرفتن تنبیه‌هایی او را با نتایج انتخابش مواجه کنید.
کودکی که مدام اسباب بازی‌های مورد علاقه خواهر و برادراش را بدون اجازه برمی‌دارد، میتواند به عنوان پیامد کارش او هم اسباب‌بازی محبوب‌اش را به آنها قرض دهد.
محروم کردن آنها از یک سری امتیازات هم پیامدی منطقی در برابر کارشان است.
مثلاً کودک بزرگ‌تر با به عهده گرفتن مسئولیت بیشتری در کارهای خانه یا تامین خسارت یا مبلغی که باید به صاحب وسیله دزدی پس بدهد، میتواند با عواقب دزدی مواجه شود.
چه زمانی از کمک تخصصی بهره ببریم؟
دزدی میتواند عواقب قانونی، اجتماعی و عاطفی زیادی برای یک کودک به همراه داشته باشد که شامل اخراج شدن از مهدکودک یا پیش‌دبستانی و حتی پرداخت جریمه برای نوجوانان هم شود.
اگر راهبردهای منضبطانه شما منجر به مهار شدن دزدی کودکان نمی‌شود، مهم است که یه قدم جلوتر بروید. اگر دزدی در کودکی به مشکلی مداوم تبدیل شد شاید بهتر باشد از روان‌شناس کودک یا متخصصین سلامت روان کمک بگیرید.
یک روان‌شناس قادر است دلایل ایجاد رفتار دزدی در کودکان را شناسایی کند. گاهی مشکلات سلامت روان یا اختلالات سلوک ریشه این مشکل هستند.
برای مشاوره و رواندرمانی کودک خود، همراه شما هستیم.
با ما تماس بگیرید: 021 - 88652505 - 021 - 88652502
کلینیک روانشناسی چمان
روانشناسان کودک کلینیک چمان می‌توانند به شما و فرزندتان راهکارهایی آموزش دهند که چنین رفتارهایی متوقف شوند.
ما از ساعت 8 تا 21 در کلینیک هستیم. برای رزرو وقت مشاوره و روانشناسی تماس بگیرید:
