اختلال دوقطبی کودکان گاهی می تواند بسیار غیرقابل تشخیص باشد. چون همۀ والدین می‌دانند که خلق، رفتار، توجه، یا سطح انرژی کودک می‌تواند بدون هیچ علامت هشداری تغییر کند. اما گاهی این تغییرات نشانه‌ای از رشد مرحله‌ای کودک نیستند بلکه نشان‌دهنده این هستند که سلامت روان او در خطر است.
اختلال دو قطبی کودکان منجر می‌شوند آنها تغییرات شدیدی در خلق و رفتارشان تجربه کنند که شامل دوره مانیک (خلق بالا)، یا دوره افسردگی (خلق پایین) می‌باشد.
ابتدا در این مقاله با اختلال دوقطبی آشنا بشوید.
احتمال ابتلا به اختلال دو قطبی در اواخر نوجوانی و اوایل جوانی بیشتر است، اما اختلال دو قطبی در کودکان هم می‌تواند رخ دهد. تشخیص و درمان زودهنگام کلید کمک به این کودکان هستند تا بیاموزند چطور نشانه‌ها را مدیریت کرده و در زندگی موفق شوند.
مشخص شده اختلال دو قطبی در ۱-۳ درصد جوانان رخ می‌دهد، که اکثر آنها نوجوانان هستند تا کودکان.
تشخیص اختلال دو قطبی کودکان ممکن است چالش برانگیز باشد، می‌تواند به مدت چندین سال طول بکشد تا متخصص به تشخیص دقیق دست یابد.
دو نوع اختلال دو قطبی وجود دارد، نوع۱ و نوع۲. برای تشخیص اختلال دو قطبی کودکان (نوع)۱، کودک باید معیارهای دوره مانیک را پر کند. همچنین ممکن است دوره‌های افسردگی هم داشته باشد، اما نه لزوماً.
برای تشخیص اختلال دو قطبی نوع۲ در کودکان، آنها باید هر دو دوره‌های هیپومانیا (کمی خفیفتر از مانیک) را همراه با دوره افسردگی شدید تجربه کنند.
نشانه‌های دوره مانیک در کودکان
علائم دوره مانیک در اختلال دو قطبی کودکان عبارتند از:
- ابراز خوشحالی بیش از حد یا احمقانه رفتار کردن برای مدت طولانی
- زود عصبانی شدن و تندخویی
- تحریک پذیری و خشمگین شدن با اندکی تحریک
- درباره خیلی مسائل و با سرعت صحبت می‌کنند
- مشکلات در خوابیدن و نیاز کم به خواب (عدم خستگی)
- مشکلاتی در تمرکز کردن
- علاقه زیاد به مشارکت در فعالیتهای لذتبخش اما ریسکی و هیجانی
- انجام کارهای خطرناک و بیملاحظه که نشان از قضاوت ضعیف آنها دارد
برای مشاوره و روان‌درمانی کودک خود، همراه شما هستیم.
با ما تماس بگیرید: 021 - 88652505 - 021 - 88652502
اگر خلق کودک بالاتر از حد معمول است یا بیشتر فعال شدهاند، ممکن است کودک در حال تجربه دوره هیپومانیا باشد، اما نشانههایش آنها را به قدری ناتوان نمی‌کند که به بستری شدن نیاز داشته باشند یا از انجام کارهای مدرسه و خانه باز بمانند.
نشانه‌های دوره افسردگی در کودکان
علائم دوره افسردگی (دپرسیون) در اختلال دو قطبی کودکان، شامل موارد زیر است:
- احساس مداوم و بیدلیلِ غم
- بروز عصبانیت، تندخویی، و خشم شدید
- شکایت کردنهای مداوم از درد، مانند دل درد یا سردرد
- افزایش میزان خواب به شکل محسوسی
- مشکلاتی در تمرکز کردن
- داشتن حس ناامیدی و بیارزشی
- مشکلاتی در ارتباط برقرار کردن یا نگهداشتن روابط
- به مقدار خیلی زیاد یا کم غذا خوردن
- کمبود انرژی و نداشتن علاقه برای شرکت در فعالیتهایی که اغلب از آنها لذت میبرند
- فکر کردن به مرگ، یا داشتن افکار خودکشی
علل اختلال دو قطبی چیست؟
متخصصین هنوز نمی‌دانند علت اصلی اختلال دو قطبی در کودکان چیست، اما آنها فکر می‌کنند که عوامل زیستی، ژنتیکی، و محیطی در ایجاد اختلال دو قطبی کودکان نقشی داشته باشند.
باور دارند این اختلال می‌تواند بر اثر عدم تعادل میزان مواد شیمیایی مغز (انتقال دهنده‌های عصبی) ایجاد شود. اگر انتقال دهنده‌های عصبی مغز متعادل نباشند، سیستم تنظیم‌کننده خلقِ مغز آن‌طور که باید، کار نمی‌کند.
ژنتیک: اگر یکی از اقوام درجه یک به اختلال دو قطبی مبتلا باشند، احتمال ابتلاء اختلال دو قطبی در کودک بالاتر می‌رود. اما بدین معنا نیست که با داشتن اقوام مبتلا به اختلال دو قطبی سایر اعضای خانواده هم خود به خود مبتلا می‌شوند. پژوهشگران در حال تحقیق بر شناسایی ژنی هستند که باعث اختلال دو قطبی می‌شود.
عوامل محیطی: برای برخی از نوجوانان، استرس مانند مرگ اعضای خانواده، طلاق والدین، یا سایر ضربه‌های روحی می‌توانند اولین دوره‌های مانیک-دپرسیون را تحریک کنند. در دختران، نشانه‌ها می‌توانند بر اساس دوره قاعدگی‌شان ظاهر شوند.
بیش فعالی (ADHD) و اختلال دو قطبی
گاهی نشانه‌های بیش فعالی خیلی شبیه به دوره مانیک یا هیپومانیا در اختلال دو قطبی کودکان هستند.
کودکان در هر دو اختلال حواس‌پرتی، پرحرفی، مشکلاتی در تمرکز کردن، و عملکرد اجتماعی ضعیف از خود نشان می‌دهند. متخصصین باید ارزیابی کنند که آیا اختلال بیش فعالی است یا اختلال دو قطبی هم همزمان در حال رخ دادن است.
ممکن است همزمان اختلال دو قطبی در کودک دیده شود و به بیش فعالی هم مبتلا باشد.
اگر کودکی تشخیص بیش فعالی گرفته باشد و همزمان نشانه‌هایی چون رفتارهای جنسی پرخطر، عدم نیاز به خوابیدن، و رفتارهای خود جرحی را آشکار سازند، پس احتمال دارد به اختلال دو قطبی نیز مبتلا باشند.
درمان اختلال دو قطبی کودکان
درمان اختلال دو قطبی در کودکان اغلب ترکیبی از دارو درمانی، تراپی، آموزش روانی، و حمایت مدرسه می‌باشد.
دارو درمانی:
ترکیبی از داروهای ضدافسردگی، تثبیت کننده‌های خلق، ضد روان‌پریشی، و داروهای ضد اضطراب است. به دلیل اینکه مغز کودکان هنوز در حال رشد است، وقتی پای دارو به میان می‌آید، پزشکان توصیه می‌کنند با دوز کم و آرام آرام باید پیش بروند؛ به عبارت دیگر روان‌پزشکان از کمترین تعداد دارو با کمترین دوزها که بهترین نتیجه را بر کودک دارند استفاده می‌کنند.
برای رزرو وقت روانپزشکی تماس بگیرید:
لازم است والدین صبور باشند، زیرا قبل از یافتن موثرترین دارو برای فرزندن‌شان شاید تعداد مختلفی داروی دیگر تجویز شود. تاثیر داروها با افزایش سن تغییر می‌کند. همچنین والدین باید آگاه باشند احتمال کمی برای اقدام به خودکشی در کودکان و نوجوانی که داروهای ضدافسردگی مصرف می‌کنند وجود دارد، بنابراین این نشانه‌ها را در فرزندان‌تان در نظر داشته باشید.
روان‌درمانی:
تراپی جزئی مهم و ضروری در درمان اختلال دو قطبی کودکان به شمار می‌رود. تراپی می‌تواند به کودکان با سنین بالاتر کمک کند یاد بگیرند چطور با نشانه‌ها کنار بیایند و خطر انجام رفتارهای پرخطر را کمتر کنند.
برای کودکان کوچک‌تر، بازی درمانی می‌تواند در ابراز ایده‌های‌شان موثر باشد و راهی مثبت برای افزایش عزت نفس آنها است.
مهم‌تر از تمام موارد ذکر شده، دفتر یک روان‌شناس کودک می‌تواند محیط امنی برای کودک فراهم کند جایی که حس کنند نگرانی‌های‌شان شنیده شده است.
روان‌شناسان کلینیک چمان سعی در مهیا کردن چنین محیطی برای کودکان‌تان هستند، اگر علائم ذکر شده را کودک خود مشاهده کردید بهتر است به متخصصین مراجعه کنید.
