آیا شخصی را می‌شناسید که به نظر آید نیاز بیمارگونه‌ای دارد تا دیگران او را دوست داشته باشند؟ بر اساس تئوری کارن هورنای، چنین رفتاری به سبب نیاز روان رنجورانه (نوروتیک) افراد برای محبت و تایید دیگران ایجاد می‌شود.
خانم کارن هورنای در کتابش با عنوان «خودکاوی» تئوری روان رنجوری خود را مطرح می‌کند؛ او توضیح می‌دهد که چگونه انواع مختلف رفتارهای نوروتیک بر اثر استفادۀ بیش از حد از استراتژی‌های مقابله با اضطراب به وجود می‌آیند.
این رفتارها شامل، نیاز شدید به قدرت، اعتبار، و محبت می‌باشد. کارن هورنای در تئوری خود، نیازها را در سه دسته جدا از هم طبقه بندی می‌کند.
شخصیت روان رنجور چیست؟
او باور داشت روان رنجوری در نتیجه اضطراب حاصل از روابط بین فردی ایجاد می‌شود.
اضطراب اساسی ممکن است به دلیل شرایط گوناگونی که خصوصاً در دوران کودکی تجربه می‌شوند، به وجود میآید مانند:
- سلطه مستقیم یا غیر مستقیم
- بی تفاوتی دیدن
- بی احترامی به نیازهای شخصی کودک
- نداشتن راهنمای واقعی
- نگرشها و رفتارهای توهینآمیز
- تحسین بیش از اندازه یا بالعکس
- نداشتن رابطه صمیمی و قابل اعتماد
- مجبور بودن به، طرف یکی از والدین را گرفتن هنگام دعوا
- داشتن مسئولیتهای خیلی سنگین یا بالعکس
- محافظت وسواس گونهی والدین
- دوری و انزواطلبی نسبت به همسالان
- بزرگ شدن در محیطی خشن
ویژگی‌های شخصیت روان رنجور چیست؟
با توجه به کتاب تضادهای درونی (کارن هورنای)، زمانی که کودکان موقعیت‌های مختلف (مانند موقعیت‌های پاراگراف قبل) را تجربه می‌کنند متوجه می‌شوند که باید به شکلی با اطرافیان خشن خود کنار بیایند.
برای این کار سه راه پیش رو دارند، طوری رفتار کند که مطابق خواستۀ اطرافیان‌شان باشد (مهر طلب)، حالات خشنی اتخاذ کند و در برابر خواسته‌های دیگران بایستد (برتری طلب)، و در آخر سعی کند تا جایی که امکان دارد با دیگران کمتر برخورد داشته باشد تا کمتر آزاد ببیند (عزلت طلب). در ادامه با جزئیات بیشتر به هر یک خواهیم پرداخت.
۱. شخصیت مهرطلب
این دسته از نیازهای نوروتیک شخصیتی در فرد ایجاد می‌کنند که به دنبال تایید و پذیرش دیگران برود. آنها معمولاً به عنوان اشخاصی وابسته توصیف می‌شوند که به دنبال عشقو محبت سایرین‌اند.
آنها اغلب اشخاصی رام، تسلیم، و سر به راه توصیف می‌شوند، طوری رفتار می‌کنند که مطابق با خواسته‌های دیگران باشد. احتیاج دارند برای همگان محبوب باشد. این افراد ارزش خود را با توجه به نظر دیگران تعیین می‌کنند.
بسیاری از مشکلات روانشناختی با رواندرمانی و دارودرمانی قابل حله.
برای رزرو وقت روانشناسی بالینی با ما تماس بگیرید:
88652505 | 88652502 | 021
۲. شخصیت برتری طلب
این اشخاص رفتارهای خشونت‌آمیز و سلطه طلبانه انجام می‌دهند. برعکس شخصیت مهر طلب که سعی دارد همه‌ی افراد را خوب بداند، شخصیت برتری طلب همه را متخاصم فرض می‌کند.
آنها باور دارند دنیا صحنه‌ی مبارزه موجودات است که قوی‌ترین‌شان زنده می‌ماند، بنابراین یکی از احتیاجات آنها حاکمیت، تسلط، و کنترل بر دیگران می‌باشد.
همچنین آنها در صدد کسب شهرت، قدرت، و موفقیت‌اند. در توصیف این افراد معمولا از لغات سر سخت، نا مهربان، و سلطه‌گر استفاده می‌شود.
۳. شخصیت عزلت طلب
چنین افرادی رفتارهای ضداجتماعی و خصومت آمیز انجام می‌دهند. آنها اغلب با صفاتی مانند سرد، بی تفاوت، و منزوی شناخته شده‌اند.
آنها سعی می‌کنند تا حد ممکن از دیگران دوری کنند تا کمتر آزار ببینند. یکی از ویژگی‌های‌شان بیگانگی با خویش است، یعنی نمی‌دانند به چه چیز عشق دارند و از چه متنفراند.
شخصیت عزلت طلب به دور خود دیواری کشیده که اگر کسی از آن عبور کند موجب هراس و نگرانی‌اش می‌شود.
سخن آخر
در حالی که روان رنجوری دیگر نوعی اختلال روانی تشخیص داده نمی‌شود، اما محققین همچنان به مطالعه‌ی خود دربارۀ این بُعد از شخصیت ادامه می‌دهند.شاید برخی از رفتارهای روان رنجور به مزاج برخی فرهنگ‌ها خوش بیاید، اما چنین رفتارهایی نقش اساسی در خلق و خو و مشکلات مرتبط با اضطراب ایفا می‌کنند.
تشخیص اینکه به کدام یک از تیپ‌های شخصیتی روان رنجور متمایل هستید می‌تواند به فهم و درک بهتر شما از رفتارتان کمک شایانی کند.
متخصصین کلینیک مشاوره و روان شناختی چمان می‌توانند به شما در شناسایی تیپ‌های شخصیتی روان رنجور کمک کنند.
